Νούκιος, Νίκανδρος

(16ος αι.). Ψευδώνυμο του κωδικογράφου, εκδότη και συγγραφέα Ανδρόνικου Νούντζιου. Ήταν ο συγγραφέας του πρώτου νεοελληνικού ταξιδιωτικού βιβλίου. Καταγόταν από την Κέρκυρα, την οποία εγκατέλειψε μετά τη δίμηνη τουρκική πολιορκία του 1537 κι εγκαταστάθηκε στη Βενετία. Εκεί, «πενία συζών», όπως γράφει ο ίδιος, ασχολείτο κυρίως με την αντιγραφή χειρογράφων και την έκδοση βιβλίων. Αξιοσημείωτη είναι η έκδοση μιας συλλογής μύθων του Αισώπου μεταφρασμένων από το Ν. στη δημοτική (1543). Το 1545-46, ως ακόλουθος ενός διπλωματικού απεσταλμένου του Γερμανού αυτοκράτορα Καρόλου E’, επισκέφτηκε την Κωνσταντινούπολη και περιηγήθηκε την Ιταλία, τη Γερμανία, τις Κάτω Χώρες, την Αγγλία και τη Γαλλία. Τις εντυπώσεις του από τα ταξίδια αυτά (περιγραφές πόλεων, πολεμικών γεγονότων, τοπικών εθίμων, παραδόξων συμβάντων κλπ.) εκθέτει ο Ν. στο βιβλίο του Αποδημίαι (1562), όπου είχε καταχωρήσει και αξιόλογες ειδήσεις για τους Έλληνες που συνάντησε στις διάφορες ευρωπαϊκές χώρες. Για παράδειγμα, στο τμήμα του βιβλίου του που αναφέρεται στην Αγγλία, ο Ν. μας δίνει μια συναρπαστική περιγραφή ενός τάγματος Ελλήνων μισθοφόρων (stradioti) που υπηρετούσαν υπό τη σημαία του Άγγλου βασιλιά Ερρίκου H’. Μετά την επιστροφή του στη Βενετία, η εκεί ελληνική παροικία έστειλε τον Ν. ως αντιπρόσωπό της στη Ρώμη (1547) για να φροντίσει για την έκδοση παπικής βούλας που θα ανανέωνε τα θρησκευτικά προνόμια των Ελλήνων της Βενετίας. Άγνωστο πότε πέθανε ο Ν.· ζούσε πάντως ακόμα το 1551.